Hüseyin BİLGİN (Vergi Müfettişi-Ankara)
Çiftçilerden Vergi Alınıyor mu?

Mavi gözlü şehir olarak bilinen Tekirdağ ilimiz doğal zenginlikleri ile bin bir çeşit ürün yetişmektedir. Sadece ayçiçeği ile değil kiraz, kanola, üzüm, karpuz, buğday gibi birçok tarım ürünü ile zenginlik yaratmaktadır. Tarımın yanında besi hayvancılığı da bir hayli gelişmiştir. Peki, bu ürünleri yetiştiren çiftçilerimiz acaba vergi veriyor mu? Veriyorsa da nasıl bir vergilendirme yapılıyor? Bu konular üzerinde kısaca durmaya çalışacağım. Vergi sistemimizde tarlası çok olan büyük çiftçilerin vergilendirileceği, tarlası olmayan veya çok az olan küçük çiftçilerin vergilendirilmeyeceği şeklinde bir düzenleme bulunmamaktadır. Bu nedenle zirai tarım yapan ve yapılan bu zirai tarımdan bir gelir elde ediliyorsa vergilendirilmesi yapılmaktadır. Genellikle küçük çiftçiler tevkifat (kesinti) usulü ile vergilendirilmektedir. Daha iyi anlamak için bir örnekle anlatalım. Çiftçi Mustafa Amca topladığı Ayçiçek mahsulünü Tüccara satarsa, Tüccar ödeyeceği tutar üzerinden vergi kesintisi yapmaktadır. Eğer Çiftçi Mustafa Amca Ticaret Borsasına kayıtlı ise %2, değilse %4 vergi kesintisi yapılır. Bu durumda Çiftçi Mustafa Amca vergi ödemekle zahmete katlanmayacak onun yerine Tüccar sorumlu olarak vergi dairesine kestiği vergiyi ödeyecektir. Böylece küçük çiftçiler hem defter tutmayacak hem de fatura düzenlemek zorunda kalmayacaklardır. Ayrıca küçük çiftçilerden satın alınan hayvanlar için yapılan ödemelerden Ticaret Borsasına kayıtlı ise %1, değilse %2 vergi kesintisi yapılır. Buna da örnek vermek gerekirse Çiftçi Mustafa Amca hayvan alım satım yapana ineğini satarsa ve bunun karşılığında hayvan alım satım yapan kişi ödeme yaparken ödeyeceği tutardan vergisini kesip vergi dairesine yatırmak zorundadır. Büyük çiftçiler ise gerçek usulde vergilendirilmektedir. Yani defter tutmak ve fatura düzenlemek mecburiyetindedirler. - Bir biçerdövere (bu mahiyetteki başka bir motorlu araç da olabilir) sahipseniz, - On yaşına kadar ikiden fazla traktöre sahipseniz, - 950 dönümü aşan Ayçiçeği ekili araziniz varsa, - 900 dönümü aşan hububat ekili araziniz varsa, - 2000 âdeti aşan meyve verebilecek hale gelmiş armut, kiraz, vişne, şeftali ağacınız varsa, - 150 âdeti aşan büyükbaş hayvanınız varsa, - 750 adeti aşan küçükbaş hayvanınız varsa, Büyük çiftçi sayılırsınız. Bu örnekleri vergi kanunlarına göre çoğaltmak mümkündür. Bu durum da ise bir yıl için de elde edeceğiniz gelirleriniz üzerinden (safi kazancınız) yıllık Gelir Vergisi Beyannamesi verilerek vergilendirilirsiniz. Defter tutan, fatura kesmek zorunda olan büyük çiftçiye ait olmakla beraber ziraî işletmeye dâhil edilmeyen (envanterine dâhil etmeyen) biçerdöver veya bu mahiyetteki bir motorlu araç veya on yaşına kadar ikiden fazla traktörün işletilmesinden elde edilen gelirler Sayfa 2 / 2 ticarî kazanç hükümlerine göre vergilendirilir. Örneğin Büyük Çiftçi Mustafa Amca ziraî işletmesine dâhil etmediği bir biçerdöveri ile para karşılığında ürünleri biçerse elde edeceği kazanç ticarî kazanç olacaktır. Aynı şekilde elde edeceği gelirler üzerinden (safi kazanç) yıllık Gelir Vergisi Beyannamesi vererek vergilendirilecektir. Bunların yanı sıra çiftçiler yetiştirdikleri tarım ürünlerini devamlı olarak bir organizasyon dâhilinde dükkân ve mağaza açarak satması durumunda ise elde edilen gelirler zirai kazanç değil ticari kazanç olacaktır. Bu durumda da yıllık Gelir Vergisi Beyannamesi verilerek gelirler beyan edilmelidir. Tarımı ve hayvan yetiştirilmesini teşvik etmek masadıyla çiftçilere verilen ikramiyeler ve mükâfatlar Gelir Vergisinden müstesnadır. Yani vergilendirilmeyecektir. Örneğin; en iyi hayvanı veya mahsulü yetiştiren çiftçilere verilen ödüller üzerinden vergi alınmaz. Yine aynı şekilde 26.10.2021 yılından itibaren kamu kurum ve kuruluşları tarafından yapılan tarımsal destekleme ödemeleri gelir vergisinden müstesna edilmiş olup bu gelirler üzerinden vergi alınmayacaktır. Görüleceği üzere ister büyük ister küçük çiftçi olun tarım ve hayvancılıkla uğraşan çiftçilerimiz de vergi ödemektedir. “Soru ve Görüşleriniz İçin İletişim Adresi: bilginhuseyin59@gmail.com”

 

Hüseyin BİLGİN (Vergi Müfettişi-Ankara) Diğer Yazıları